Perandoria Osmane

Perandoria Osmanllije ose Osmane (osmanisht دولت عليه عثمانیه‎ Devlet-i ʿAlīye-i ʿOsmānīye, turqisht Osmanlı İmparatorluğu), e njohur edhe si Perandoria Turke, ishte një perandori e themeluar në fund të shekullit XIII në Azinë e Vogël veriperëndimore, gjëgjësisht në rrethinën e Bilexhikut dhe Sëgytit, nga kreu fisnor oguz turk Osmani. Pas vitit 1354, osmanët kaluan në Evropë, dhe me pushtimin e Ballkanit, Bejllëku Osman u kthye në një perandori transkontinentale. Osmanët i dhanë fund Perandorisë Bizantine në vitin 1453 me pushtimin e Kostadinopojës nga Mehmet Fatihu. Gjatë shekujve…

Totemi

Një poli totem në Thunderbird Park, Victoria, British Columbia Totemi (Ojibwe doodem) është një qenie shpirtërore, objekt i shenjtë ose simbol që shërben si emblemë e një grupi njerëzish, siç është një familje, klan, prejardhje ose fis. Ndërsa termi totem rrjedh nga gjuha Ojibwe e Amerikës së Veriut, besimi në shpirtrat dhe hyjnitë mësimore nuk është i kufizuar në popujt autoktonë të Amerikës, por…

Koncepti

Koncepti është një emërtim që rrjedh nga shprehja latine “cum capio” (= kap, mbledh tok) dhe nënkupton një ide abstrakte apo një shenjë (simbol) mendore, e shoqëruar me një përgjigje riparaqitëse në gjuhë ose simbologji si p.sh. një fjalë, që shënon të gjitha gjërat në një kategori të dhënë ose klasë të njësive, ngjarjeve, dukurive, ose lidhjeve mes tyre. Një koncept është një njësi njohëse e kuptimësisë e përbërë nga njësi të tjera të…

Pedagogjia

Detaj nga shkollat antike (rr. 500 p.e.s.) Pedagogjia është shkencë që merret me studimin e parimeve dhe metodave, sipas të cilave zhvillohet procesi edukativ-arsimor (mësimdhënia), përkatësisht është shkencë që merret me studimin e arsimit dhe edukimit në planin më të gjerë (në institucionet arsimore, sportive etj.), si dhe me metodat që përdoren për këtë qëllim. Përndryshe ajo është lëndë mësimore, përkatësisht libër, tekst…

Degët e shkencës

Shkalla e Universit e paraqitur në raport me degët e shkencës duke treguar se si një sistem ndërtohet mbi tjetrin përmes hierarkisë së shkencave. Degët e shkencës të njohura edhe si shkenca, “fusha shkencore”, ose “disiplina shkencore”, zakonisht ndahen në tre grupe kryesore: Shkencat formale:studimi i sistemeve formale, të tilla si ato në degët e logjikës dhe matematikës, të cilat e përdorin…

Agronomia

Agronomia është veprimtari kryesore ekonomike. Ajo prodhon ushqim për ekzistencën e popullsisë së botës. Bujqësia merret me kultivimin e bimëve, të shtazëve shtëpiake dhe me prodhimtarinë e lëndëve me prejardhje bimore e shtazore. Degët Degët kryesore në prodhimtarinë bujqësore janë : Blegtoria, Lavërtaria, Pemëtaria, Vreshtaria, Perimtaria Akuakultura Bletaria Blegtoria Drejtimet kryesore të blegtorisë janë : Gjedhëtaria, Shpendaria Dhentaria Derrëtaria…

Motivimi

Motivimi mendohet se është forca që nis dhe vazhdon të drejtohet drejt një qëllimi. Ajo ndryshon në intensitet dhe qëndrueshmëri. Konceptet motivacionale mundësojnë kuptimin e gjithë larmisë së sjelljeve të një individi apo të sjelljeve midis individëve. Psikologët e kanë studiuar motivacionin nga këndvështrime të ndryshme si: nga ana e impulseve të brëndshme, e shtysave të jashtme, e nivelit të…

Prodhimi i Brendshëm Bruto (PBB)

PPB për vendet deri në vitin 2008 ( vlerësimi i FMN-së, tetor 2008) Prodhimi i Brendshëm Bruto (shkurt: PBB) ( en – Gross domestic product , GDP ) është një tregues ekonomik që paraqet vlerën me çmimet e tregut të të gjitha të mirave materiale dhe shërbimeve të prodhuara brenda një shteti në një periudhë të caktuar (zakonisht një vit). Prodhimi i Brendshëm Bruto nuk duhet…

Puna

Puna është një aktivitet i qëllimshëm që njerëzit kryejnë për të mbështetur nevojat dhe dëshirat e tyre, të tjerëve ose një komuniteti më të gjerë. Në kontekstin e ekonomisë, puna mund të shihet si aktiviteti njerëzor që kontribuon (së bashku me faktorët e tjerë të prodhimit) drejt mallrave dhe shërbimeve brenda një ekonomie. Puna është thelbësore për…

Fizika

Fizika (nga greqishtja e lashtë: φυσική (ἐπιστήμη) phusikḗ (epistḗmē) “njohuri të natyrës”, nga φύσις phúsis “natyrë”) është dega e shkencës e cila merret me zbulimin dhe analizimin e dukuritë fizike, që përfshin studimin e lëndës dhe lëvizjen e saj në fabrikën e hapësirë-kohës, si dhe konceptet e forcës dhe energjisë. Në mënyrë më të përgjithshme ajo cilësohet si shkenca nëpërmjet së cilës njerëzit përpiqen të shpjegojnë dukuritë natyrore. Fizika njihet si “shkencë themelore” sepse fusha të…

Historia e shkencës

Historia e shkencës është studimi i zhvillimit historik të kuptimit të njeriut për botën natyrore. Deri në fundin e shekullit XX, historia e shkencës, sidomos e shkencave fizike e biologjike, është parë si një tregues që shfaq triumfin e teorive të vërteta mbi ato false. Shkenca u portretizua si një dimension madhor në përparimin e qytetërimit….

Bota

Bota (greq. κόσμος, kosmos, lat. mundus) është një emërtim që lidhet me historinë dhe rrok në përkufizimin e gjerë gjithçka që njohim. Bota përmendet kryesisht për planetin Tokë. Në kundërshtim me emërtimin e saktë përkufizues të Tokës (në greqishten e sotme Γη, Ge ose Γαία, Gaía, rrjedhur nga mithologjia pellazgjike ku nëna tokë paraqitej si Γη, Ge, ose dhe), që përmbledh botën dhe tërësinë e asaj që…