Shkenca (lat. “scientia” – njohuri, dituri, dije) është tërësia e veprimtarive njohëse dhe përgjithësuese, një sistem dijesh e njohurish për ligjet e zhvillimit të natyrës, shoqërisë, dukurive dhe objekteve dhe që është formuar historikisht duke hulumtuar, studiuar dhe vëzhguar botën reale e jetën, dhe duke bërë përgjithësime teorike. Ajo zakonisht mbështetet në argumente dhe njohuri ekzakte. Shkencë është edhe veprimtaria që zhvillohet në një fushë apo në një degë të caktuar të dijes, e vështruar si një lloj…
Ujëvara Hopetoun, Australi Liqe në Alpet zvicerane Natyrë dimri në Prevallë Vetëtima godet gjatë shpërthimit të vullkanit Galunggung, Java Perëndimore, në vitin 1982. Natyra paraqet tërësinë e karakteristikave më kryesore që përcaktojnë thelbin e diçkaje e që në kuptimin më të gjerë ajo përfshin jo vetëm mjedisin ku jetojnë njerëzit, kafshët dhe bimët, por edhe gjithë botën organike dhe joorganike, fizike ose botën materiale apo gjithësinë. “Natyra” është një…
Shatërvani i Jetës së Përjetshme në Cleveland, Ohio përshkruhet si simbol i “Njeriu që ngrihet mbi vdekjen, duke arritur lart te Zoti dhe drejt Paqes”. Pavdekësia (gr. athanasia; lat. Immortalitas), jeta e amshuar, apo përjetësia, është koncepti i mbijetesës trupërisht apo shpirtërisht në pafundësi, apo një kohëzgjatje të papërcaktuar, pa përballuar vdekjen, apo duke e mposhtur atë. Çfarë forme do të kishte një jetë njerëzore pa fund apo pafundësisht…
Industria është degë ekonomike,e cila merret me përpunimin dhe transformimin e lëndës së parë me prejardhje organike,inorganike dhe minerale në gjysëmfabrikate dhe prodhime finale qe i kushtohen konsumit të gjerë ose prodhimit të mëtutjeshëm. Përmbledhje Industria është shuma e aktiviteteve njerëzore e cila ka si qellim prodhimin në seri shërbime ose të mira. Me fjalën…
Arsyeja (greq. λογική, logiki dhe lat. ratio) në filozofi është aftësia ose ecuria nëpërmjet së cilës vetëm qeniet njerëzore ushtrojnë mendimin, kryesisht atë abstrakt (të nxjerrë) në lidhje me botën dhe kuptimin e saj, të njohjes dhe veprimit në jetën tonë të përditshme. Arsyeja është pasuria më e madhe e njohurisë, që mbikëqyr kuptimin “përzgjedhës” dhe vendos apo njeh kufizimet e tij. Përkufizime të tjera për arsyen Nganjëherë arsyeja i kundërvihet ndijimit, përceptimit (përkapshmërisë), shqisimitt dhe dëshirës….
Forcat (nocion abstrakt) zakonisht përshkruhen si forca shtytëse ose tërheqëse. Ato mund të jenë pasojë e fenomeneve si graviteti, magnetism, ose çdo gjëe tjetër që mund të shkaktojë përshpejtimin e një mase. Simbolet e zakonshme: F, F Njësia në sistemin SI: njuton Sipas njësive bazë të sistemit SI: 1 kg·m/s2 Në fizikë, koncepti i Forcës (nocion abstarkt) përdoret për të shpjeguar çdo ndikim, i cili shkakton nxitimin (përshpejtimin) e një trupi…
Mitra (Lat. Uterus) është një organ që i përket sistemit riprodhues të gjinisë femërore. Te gjitarët, roli i mitrës është të pranojë dhe të mbajë zhvillimin e embrionit (fetusit) gjatë periudhës së shtatzënisë. Mitra është një organ zgavror me formë dardhe me përmasa rreth 7.5 cm gjatësi dhe 5 cm gjerësi. Mitra përfshin një shtresë…
Revolucioni shkencor ishte një seri ngjarjesh që shënuan paraqitjen e shkencës moderne gjatë periudhës së hershme, kur zhvillimet në matematikë, fizikë, astronomi, biologji (përfshirë anatominë njerëzore ) dhe kimi transformuan pikëpamjet e shoqërisë për natyrën. Revolucioni Shkencor ndodhi në Evropë nga fundi i periudhës së Rilindjes dhe vazhdoi deri në fund të shekullit XVIII, duke ndikuar në lëvizjen shoqërore intelektuale të njohur si Iluminizmi. Ndërsa datat e tij ende debatohen,…
Shpëtimtari (statujë në Rio de Zhaneiro). Të krishterët besojnë se Jezusi është Person i dytë i Trinisë Hyjnore i trupëzuar që zbriti në tokë për të shpëtuar njerëzillekun nga gjynahu. Krishtërimi ose Kristianizmi është fe e themeluar sipas mësimeve dhe të dhënave…
Gdańsk Intérêts des nations de l’Europe, dévélopés relativement au commerce, 1766 Tregtia perfshin transferimin e mallrave ose shërbimeve nga një person ose njësi në një tjetër, shpesh në këmbim të parave. Një sistem apo rrjet që lejon tregtinë quhet treg.Tregtia është një lloj aktiviteti ekonomik që kryehet nga individë apo entitete të tjera organizative më komplekse, dhe që merret me…
Karate Karate (jap. 空手 , sq.: “dora bosh” ose “dora pa armë”) ose me emërtimin e “përparshëm” Karatejutsu (kara = bosh, i zbrazët, te = dora, jutsu = art/teknikë) kuptohet shkathtësia luftarake nga Okinava, e themeluar në shekullin XVI. Karateja është shkathtësi luftarake me prejardhje nga (Okinava), Japoni (e cila sot mund të ushtrohet po ashtu edhe si sport). Në përkthim të…
Shkencat formale janë një grup shkencash të cilat merren me studimin dhe hulumtimin e sistemeve formale, siç janë logjika, matematika, statistika, shkenca teorike kompjuterike, inteligjenca artificiale, teoria e informacionit, teoria e lojërave, teoria e sistemeve, teoria e vendimeve dhe gjuhësia teorike . Ndërsa shkencat natyrore dhe shkencat shoqërore kërkojnë të karakterizojnë sistemet fizike dhe sistemet shoqërore, përkatësisht, duke përdorur metoda empirike, shkencat formale janë mjete gjuhësore të cilat merren me…
