Bakteri

Bakteret (në latinisht Bacteria) janë mikroorganizma njëqelizorë zakonisht një mikrometër të gjatë, dhe kanë një gamë të gjerë të formave: koke, cilindrike, spiralet. Një qelizë bakteriale kryen të gjitha funksionet që e karakterizojnë jetën. Bakteret jetojnë kudo në tokë, në ujë, në ajër, në organizmin e shtazëve dhe bimëve. Pra bakteret janë përcjellëse të litosferës, hidrosferës dhe atmosferës…

Ekonomia

Një ekonomi (nga greqisht οίκος – “shtëpiake” dhe νέμoμαι – “menaxhoj”) është një zonë e prodhimit, shpërndarjes dhe tregtisë, si dhe konsumi i mallrave dhe shërbimeve nga agjentë të ndryshëm. Kuptuar në kuptimin e tij më të gjerë, ‘Ekonomia përkufizohet si një fushë sociale që thekson praktikat, ligjërimet dhe shprehjet materiale që lidhen me prodhimin, përdorimin dhe administrimin e burimeve’. Agjentët ekonomikë mund të jenë individë, biznese, organizata ose…

Demokracia

Demokracia (gr. demo – popull, kraci – rend) është një formë qeverisje në të cilën shumica e njerëzve ushtrojnë sovranitetin e tyre ose drejtëpërdrejtë, nëpërmjet referendumeve, ose në mënyrë jo të drejtëpërdrejtë, nëpërmjet zgjedhjes së përfaqësuesve. Duke filluar pas luftës së dytë botërore, interpretimet për demokracinë si rend qeverisës janë shumuar, dhe ndërmjet tyre ka dallime të mëdha. Gjatë historisë…

Impulsi

Në mekanikën klasike, impulsi është madhësia vektoriale që jepet si produkt i masës dhe shpejtësisë së një trupi. Duke qenë një madhësi vektoriale, ai ka nevojë për kah dhe drejtim. Nëse kemi një objekt me masë m dhe shpejtësi v atëherë impulsi i tij jepet me anë të formulës: p = mv. Në sistemin SI, njësia matëse e impulsit është kilogram metër për sekondë ( kg*m/s),…

Shtypshkronja

Shtypshkrues janë botuesit privatë dhe institucionet publike me tё drejtë botimi që ushtrojnë veprimtari prodhuese me objekt shtypshkrimi dhe që zotërojnë pajisjet industriale dhe mjetet e nevojshme për prodhimin e librave.

Psikologjia shkollore

Psikologjia shkollore është një nëndisiplinë e psikologjisë pedagogjike, e cila merret me studimin e aspekteve psikologjike të procesit edukativ e arsimor në institucionet shkollore. Psikologjia shkollore ka raporte të ndërsjella me psikologjinë e të mësuarit, psikologjinë zhvillimore, psikologjinë klinike, psikologjinë e personalietit, psikologjinë sociale dhe atë të komunitetit si dhe pedagogjinë për të plotësuar nevojat e shëndetit mental dhe të mësuarit të fëmijëve dhe…

Shkenca kognitive

Shkenca kognitive ose shkenca e njohjes është studimi shkencor ndërdisiplinor i mendjes dhe proceseve të saj. Ajo shqyrton se çfarë është njohja (kognicioni), për çfarë shërben dhe si funksionon. Shkenca kognitive përfshin hulumtimin e inteligjencës dhe sjelljes, duke u koncentruar veçanërisht në atë se si informacioni përfaqësohet, procesohet, dhe transformohet (në fushat si përceptimi, gjuha, kujtesa, arsyeja, dhe emocioni) brenda sistemit nervor (te njeriu apo kafshët tjera) dhe makinave (p.sh. kompjuteri). Shkenca kognitive…

Abuzimi Opioid

Perveç alkaloidëve natyrale te opiumit, morfinës dhe kodeinës, ekzistojnë edhe derivate sintetike të rëndësishëm si heroina, hydromorfone hydroklorid (Dilaudid), oksidonte hydroklorid (Percocet), dhe oksimorfone hydroklorid (Numorphan), si edhe opioidet sintetike si për shembull : meperidine (Demerol), metadone (Dolophine), pentazocine (Talwin) dhe propoksyfene hydroklorid (Darvon). Te gjitha këto barna janë qetësues, dhe janë lehtësuesit më të mira të dhimbjes…

Gjimnazi

Gjimnazi është shkollë e mesme e tipit të përgjithshëm. Kohëzgjatja e mësimeve në gjimnaz ne shtetin shqiptar zakonisht zgjat 3 vite.Viti 10,11,12. Ne vitin e 12 kryhen provimet perfundimtare.Gjimnazi i përgatit nxënësit për studime universitare. Historiku Gjimnaz (gre. gymnasion) quhej shkolla e Athinës e shek. VI-IV p.e.s. Aty mësonin djemtë e familjeve të pasura të moshave…

Iluzioni

Iluzioni është përjetim psikik, me anë të të cilit njeriu ka perceptim të gabuar për objektin real që vepron në shqisat e tij. Megjithëse iluzionet e shtrembërojnë objektin real, ato përjetohen nga shumica e njerëzve. Iluzionet mund të jenë perceptime të gabuara të secilës shqisë, mirëpo ndër to dallohen iluzionet pamore (optical illusions). Më të spikaturat…

Teknologjia

Teknologjia është një koncept i gjerë që merret me aplikimin e njohurive për veglat dhe profesionet, në funksion të kontrollimit dhe përshtatjes së rrethanave në ambientin jetësor në përputhje me nevojat e tij. Një turbinë me avull. Shumica e energjisë elektrike prodhohet nga termocentralet me turbina si konsumi i energjisë elektrike dhe standardet e jetës janë të…

Mjeti

Një mjet është çdo send fizik që mund të përdoret për të arritur një qëllim, veçanërisht në qoftë se objekti nuk është konsumuar në proces. Përdorimi mjeteve nga njeriu daton miliona vjet, dhe kafshët e tjera janë të njohur edhe për përdorimin e mjeteve të thjeshta. Mjetet që përdoren për fusha ose aktivitete të veçanta mund të marrin emërtime të ndryshme si “instrument”, “vegël”,…