Bota (greq. κόσμος, kosmos, lat. mundus) është një emërtim që lidhet me historinë dhe rrok në përkufizimin e gjerë gjithçka që njohim. Bota përmendet kryesisht për planetin Tokë. Në kundërshtim me emërtimin e saktë përkufizues të Tokës (në greqishten e sotme Γη, Ge ose Γαία, Gaía, rrjedhur nga mithologjia pellazgjike ku nëna tokë paraqitej si Γη, Ge, ose dhe), që përmbledh botën dhe tërësinë e asaj që…
Spiritualiteti paraqet një koncept që është zhvilluar dhe zgjeruar me kalimin e kohës, duke përfshirë edhe kuptime të ndryshme që mund të gjenden përkrah njëri-tjetrit. Tradicionalisht, spiritualiteti i referohej një procesi fetar të riformimit i cili “synonte të rikuperojë formën origjinale të njeriut”, i orientuar në ” imazhin e Zotit ” siç ilustrohet nga themeluesit dhe tekstet e…
Rr. Gama Rr. X Rr. violet Drita Rr. e kuqe Mikrovalët Radio–TV V. e gjata redaktoni skemën e spektrit EM Drita e dukshme për syrin e njeriut Drita (lat. lux, lucis) është rrezatim elektromagnetik me një gjatësi valore që është e dukshme për sytë (syri njerëzor kap valë elektromagnetike prej rreth 380 deri 780 nanometra) tanë (drita e dukshme) ose me një…
Shkenca (lat. “scientia” – njohuri, dituri, dije) është tërësia e veprimtarive njohëse dhe përgjithësuese, një sistem dijesh e njohurish për ligjet e zhvillimit të natyrës, shoqërisë, dukurive dhe objekteve dhe që është formuar historikisht duke hulumtuar, studiuar dhe vëzhguar botën reale e jetën, dhe duke bërë përgjithësime teorike. Ajo zakonisht mbështetet në argumente dhe njohuri ekzakte. Shkencë është edhe veprimtaria që zhvillohet në një fushë apo në një degë të caktuar të dijes, e vështruar si një lloj…
Ujëvara Hopetoun, Australi Liqe në Alpet zvicerane Natyrë dimri në Prevallë Vetëtima godet gjatë shpërthimit të vullkanit Galunggung, Java Perëndimore, në vitin 1982. Natyra paraqet tërësinë e karakteristikave më kryesore që përcaktojnë thelbin e diçkaje e që në kuptimin më të gjerë ajo përfshin jo vetëm mjedisin ku jetojnë njerëzit, kafshët dhe bimët, por edhe gjithë botën organike dhe joorganike, fizike ose botën materiale apo gjithësinë. “Natyra” është një…
Shatërvani i Jetës së Përjetshme në Cleveland, Ohio përshkruhet si simbol i “Njeriu që ngrihet mbi vdekjen, duke arritur lart te Zoti dhe drejt Paqes”. Pavdekësia (gr. athanasia; lat. Immortalitas), jeta e amshuar, apo përjetësia, është koncepti i mbijetesës trupërisht apo shpirtërisht në pafundësi, apo një kohëzgjatje të papërcaktuar, pa përballuar vdekjen, apo duke e mposhtur atë. Çfarë forme do të kishte një jetë njerëzore pa fund apo pafundësisht…
Arsyeja (greq. λογική, logiki dhe lat. ratio) në filozofi është aftësia ose ecuria nëpërmjet së cilës vetëm qeniet njerëzore ushtrojnë mendimin, kryesisht atë abstrakt (të nxjerrë) në lidhje me botën dhe kuptimin e saj, të njohjes dhe veprimit në jetën tonë të përditshme. Arsyeja është pasuria më e madhe e njohurisë, që mbikëqyr kuptimin “përzgjedhës” dhe vendos apo njeh kufizimet e tij. Përkufizime të tjera për arsyen Nganjëherë arsyeja i kundërvihet ndijimit, përceptimit (përkapshmërisë), shqisimitt dhe dëshirës….
Shpëtimtari (statujë në Rio de Zhaneiro). Të krishterët besojnë se Jezusi është Person i dytë i Trinisë Hyjnore i trupëzuar që zbriti në tokë për të shpëtuar njerëzillekun nga gjynahu. Krishtërimi ose Kristianizmi është fe e themeluar sipas mësimeve dhe të dhënave…
Shkenca shoqërore ose shkenca sociale është një kategori disiplinash akademike të cilat merren me shoqërinë dhe marrëdhëniet midis individëve brenda një shoqërie. Këto shkenca ose disiplina përfshijnë, por nuk kufizohen vetëm në: antropologji, arkeologji, studime të komunikimit, ekonomi, folkloristikë, histori, muzikologji, gjeografi njerëzore, juridiksion, gjuhësi, shkencë politike, psikologji, shëndetësi publike, sociologji, pedagogji, etj. Termi është përdorur ndonjëherë për t’iu referuar në mënyrë specifike fushës së sociologjisë, “shkencës së shoqërisë” origjinale, themeluar në shekullin XIX. Shkencëtarët socialë…
Karate Karate (jap. 空手 , sq.: “dora bosh” ose “dora pa armë”) ose me emërtimin e “përparshëm” Karatejutsu (kara = bosh, i zbrazët, te = dora, jutsu = art/teknikë) kuptohet shkathtësia luftarake nga Okinava, e themeluar në shekullin XVI. Karateja është shkathtësi luftarake me prejardhje nga (Okinava), Japoni (e cila sot mund të ushtrohet po ashtu edhe si sport). Në përkthim të…
Antishkenca është një pozicion që hedh poshtë shkencën dhe metodën shkencore. Njerëzit që kanë pikëpamje antishkencore nuk e pranojnë shkencën si një metodë objektive që mund të gjenerojë njohuri universale. Ata gjithashtu pretendojnë se reduksionizmi shkencor në veçanti është një mjet i kufizuar për të arritur të kuptuarit e një bote komplekse. Fushat kryesore të antishkencës mund të shihen në filozofi,…
Islami (arab. الإسلام al-ʾIslām, në shqip edhe si Myslimanllëku ose Myslimanizmi) është një fe monoteiste abrahamike. Është e bazuar në besimin në një Zot (arab. Allahu), në zgjedhjen e Muhamedit për profetin e fundit, paracaktimin e fatit të njerëzve, shpërblimin për vepra të mira dhe dënimin për vepra të këqija, ditën e gjykimit dhe ringjalljen e të vdekurve. Kurani është shkrimi i shenjtë i Islamit dhe kështu burimi parësor i tij, i shkruar në gjuhën arabe dhe përmban 114 kapituj (sure)….
