Azia (kontinent)

Azia është kontinenti më i madh dhe me dendësinë më të madhe të popullsisë në Tokë. Ky kontinent mbulon 8,6% të tërë sipërfaqes së tokës, është 4,5 herë më e madhe se Evropa dhe përbën 60% të popullatës botërore.

Kufijtë e Azisë janë tokësorë dhe detarë. Në Veri ka dalje në Oqeanin e Ngrirë të Veriut; në Jug futet thellë në Oqeanin Indian; në Lindje brigjet e saj lagen nga Oqeani Paqësor; kurse në Perëndim, Deti KaspikDeti i ZiDeti Egje, Mali Kaukaz, Gryka e Bosforit dhe Dardanelet. Malet dhe lumi Ural ndajnë atë nga Evropa. Nga Afrika, Azinë e ndan: Kanali i Suezit dhe Deti i Kuq. Nga Amerika Veriore e ndan Ngushtica e Beringut.Kontinenti i Azisë e mori emrin prej fjales asiriane “ASU“, qe do te thote drite,lindje dielli.Azia eshte kontinenti me i madh i rruzullit tokesor me afro 44.579.000 km,ose perfshin 29,5% te siperfaqes se Tokes.Azia eshte 4,5 here me e nadhe se Evropa.Ajo ze 1/3 e siperfaqes se Tokes.Kontinenti i Azise shtrihet ne te dy hemisfera:veriore dhe jugore.Pjesa me e madhe e kontinentit e Azise shtrihet ne hemisferen veriore,ndersa vetem pjesa ishullore e saj ne juglindje e kalon ekuatorin dhe i takon hemisferes jugore.Gjatesia perendim-lindje e Azise eshte 8200 km(kilometra),ndersa ajo veri-jug 8500km(kilometra).Kur ne Stamboll(Turqi) eshte dreka,ne Kepin e Dezhnjevit eshte,nata perkatesisht ora 22:00.Dalja e kontinentit te Azise ne tri oqeane,ne menyre e terthorte edhe ne Oqeanin Atlantik dhe ne shume dete,ka ndikuar shume edhe ne zhvillueshmerine e madhe horizontale te bregdetit te saj.Bregdeti i saj eshte i pasur me shume dete periferike (anesore),gjire,ngushtica,ishuj, gadishuj.

 

Regjioni dhe shteti Hapësira
(km²)
Demografia Dendësia
(km²)
Kryeqyteti
Flag of Kazakhstan.svg Kazakistani 2,346,927 13,472,593 5.7 Astana
Flag of Kyrgyzstan.svg Kirgistani 198,500 4,822,166 24.3 Bishkek
Flag of Tajikistan.svg Taxhikistani 143,100 6,719,567 47.0 Dushanbe
Flag of Turkmenistan.svg Turkmenistani 488,100 4,688,963 9.6 Ashgabat
Flag of Uzbekistan.svg Uzbekistani 447,400 25,563,441 57.1 Tashkent
Flag of the People's Republic of China.svg Kina 9,584,492 1,384,303,705 134.0 Pekini
Flag of Hong Kong.svg Hong Kong 1,092 7,303,334 6,688.0 Hong Kong
Flag of Japan.svg Japonia 377,835 126,974,628 336.1 Tokio
Flag of Macau.svg Macao 25 461,833 18,473.3 Makao
Flag of Mongolia.svg Mongolia 1,565,000 2,694,432 1.7 Ulanbatori
Flag of North Korea.svg Korea Veriore 120,540 22,224,195 184.4 P’yŏngyang
Flag of South Korea.svg Korea Jugore 98,480 48,324,000 490.7 Seoul
Flag of the Republic of China.svg Taivani 35,980 22,548,009 626.7 Taipei 63,556 1,378,159 21.7
Flag of Russia.svg Rusia 13,115,200 39,129,729 3.0 Moska
Flag of Brunei.svg Brunei 5,770 350,898 60.8 Bandar Seri Begawan
Flag of Cambodia.svg Kamboxhia 181,040 12,775,324 70.6 Phnom Penh
Flag of Indonesia.svg Indonezia 1,419,588 227,026,560 159.9 Xhakarta
Flag of Laos.svg Laosi 236,800 5,777,180 24.4 Vientiani
Flag of Malaysia.svg Malajzia 329,750 22,662,365 68.7 Kuala Lumpur
Flag of Myanmar.svg Mianmar 678,500 42,238,224 62.3 Naypyidaw
Flag of the Philippines.svg Filipinet 300,000 84,525,639 281.8 Manila
Flag of Singapore.svg Singapuri 693 4,452,732 6,425.3 Singapuri
Flag of Thailand.svg Tailanda 514,000 62,354,402 121.3 Bangkoku
Flag of East Timor.svg Timori Lindor 15,007 952,618 63.5 Dili
Flag of Vietnam.svg Vietnami 329,560 81,098,416 246.1 Hanoi
Flag of Afghanistan.svg Afganistani 647,500 27,755,775 42.9 Kabul
Flag of Bangladesh.svg Bangladeshi 144,000 133,376,684 926.2 Dhaka
Flag of Bhutan.svg Butani 47,000 2,094,176 44.6 Thimphu
Flag of India.svg India 3,287,590 1,045,845,226 318.2 Nju Delhi
Flag of Iran.svg Irani 1,648,000 66,622,704 40.4 Teherani
Flag of Maldives.svg Maldives 300 320,165 1,067.2 Malé
Flag of Nepal.svg Nepali 140,800 25,873,917 183.8 Kathmandu
Flag of Pakistan.svg Pakistani 803,940 147,663,429 183.7 Islamabadi
Flag of Sri Lanka.svg Shiri Lanka 65,610 19,576,783 298.4 Kolombo
Flag of Armenia.svg Armenia 29,800 3,330,099 111.7 Yerevan
Flag of Azerbaijan.svg Azerbajxhani 41,370 3,479,127 84.1 Baku
Flag of Bahrain.svg Bahraini 665 656,397 987.1 Manama
Flag of Cyprus.svg Qipro 9,250 775,927 83.9 Nikozia
Flag of Palestine.svg Gaza 363 1,203,591 3,315.7 Gaza
Flag of Georgia.svg Gjeorgjia 20,460 2,032,004 99.3 Tbilisi
Flag of Iraq.svg Iraku 437,072 24,001,816 54.9 Bagdadi
Flag of Israel.svg Izraeli 20,770 6,029,529 290.3 Jerusalemi
Flag of Jordan.svg Jordania 92,300 5,307,470 57.5 Amani
Flag of Kuwait.svg Kuvajti 17,820 2,111,561 118.5 Kuwait City
Flag of Lebanon.svg Lebanoni 10,400 3,677,780 353.6 Beiruti
Flag of Azerbaijan.svg Naxçivan 5,500 365,000 66.4 Naxçivan
Flag of Oman.svg Omani 212,460 2,713,462 12.8 Muscat
Flag of Qatar.svg Katari 11,437 793,341 69.4 Doha
Flag of Saudi Arabia.svg Arabia Saudite 1,960,582 23,513,330 12.0 Riyadh
Flag of Syria.svg Siria 185,180 17,155,814 92.6 Damasku
Flag of Turkey.svg Turqia 756,768 57,855,068 76.5 Ankara
Flag of the United Arab Emirates.svg Emiratet e Bashkuara 82,880 2,445,989 29.5 Abu Dabi
Flag of Palestine.svg Bregu Perendimorë 5,860 2,303,660 393.1 Ramallahu
Flag of Yemen.svg Jemeni 527,970 18,701,257 35.4 Sana
Gjithsej 43,810,582 3,902,404,193 86.8

Leave a Reply

Your email address will not be published.