Çfarë është koha
Koha është përmasa në të cilën kuptohet dhe matet rrjedha e ngjarjeve në gjithësi. Koha është kapja e rendit në shfaqjen e ngjarjeve nga ndërgjegjja njerëzore. Të gjitha ngjarjet mund të përshkruhen në një kohë që mund të jetë e kaluara, e tashmja dhe e ardhmja. Thelbi i domethënies së kohës është një ndër çështjet më të vjetra filozofike dhe shkencore të njeriut.
Fjalori Anglisht i Oksfordit e përkufizon kohën si “procesi i vazhdueshëm dhe i pakufishëm i ekzistencës dhe ngjarjeve në të shkuarën, të tashmen dhe të ardhmen, e quajtur si e tërë”. Një tjetër përkufizim standard fjalori është “sekuencë e vazhdueshme lineare (e drejtë) jo hapësinore nga ku ngjarjet dukshëm ndodhin sipas një rregulli të pakthyeshëm”.
Madhësi matëse | |
---|---|
Sistemi | SI |
Madhësia | Koha |
simboli | |
Njësia | sekondi |
simboli | s |
Njësitë kohore | |
---|---|
Njësia | Vlera |
atosekonda | 1/1018 sekonda |
femtosekonda | 1/1015 sekonda |
pikoseconda | 1/1012 sekonda |
nanosekonda | 1/109 sekonda |
mikrosekonda | 1/106 sekonda |
milisekonda | 0.001 sekonda |
sekonda | SI madhësia bazë |
minuta | 60 sekonda |
ora | 60 minuta ose 3600 sekonda |
dita | 24 orë ose 1440 minuta ose 86400 sekonda |
java | 7 ditë |
fortnight | 14 ditë |
muaji hënor | 27.2 deri në 29.5 ditë |
muaji | 28 deri në 31 ditë |
Çereku i vitit | 3 muaj |
viti | 12 muaj |
Viti normal | 365 ditë e 52 javë + 1 ditë |
Viti i brishtë | 366 ditë 52 javë + 2 ditë |
Viti tropik | 365.24219 ditë |
Viti gregorian | 365.2425 ditë |
Olimpiada | 4 vite |
Lustrumi | 5 vite |
Dekada | 10 vite |
Jubileu (i Biblës) | 50 vite |
Shekulli | 100 vite |
Mileniumi | 1000 vite |